6 Kerngewoontes van sterk teamwerk – deel 1

Teams vormen het hart van leren en ontwikkelen binnen organisaties. In een team ervaar je direct dat prestaties, groei en werkplezier afhankelijk zijn van zowel je teamgenoten als de teamomgeving. Je bent met elkaar verbonden door een gezamenlijke taak en gedeelde kaders. Deze verbinding brengt een gedeelde verantwoordelijkheid met zich mee om van deze samenwerking een duurzaam succes te maken. Het is dus tijd om de teamspeler in iedereen wakker te schudden. Hoe kan ieder teamlid leiderschap tonen en bijdragen aan het versterken van de samenwerking? Alleen denk je misschien sneller te gaan, maar samen kom je verder.

In deze blog delen we de eerste 3 kerngewoontes die samenhangen met de succesfactoren uit het Loof model voor sterke teams. Bij elk van deze gewoontes geven we voorbeelden van teamgedragingen om ze in de praktijk te brengen. Want weten is nog geen doen! In de volgende nieuwsbrief publiceren we deel 2 van dit artikel met de resterende 3 kerngewoontes. Zo kan je stapsgewijs experimenteren en leren.

Hoe ontwikkel je nieuwe gewoontes?

Voordat we ingaan op de kerngewoontes voor sterke teams, eerst een belangrijke vraag: hoe ontwikkel je als team nieuwe positieve gewoontes? Dit is makkelijker gezegd dan gedaan.

Een waardevolle methode om teams hierbij te helpen, is de Tiny Habits-methode van gedragswetenschapper B.J. Fogg. Hij stelt dat duurzame gedragsverandering ontstaat door klein te beginnen. In plaats van grote doelen na te jagen, start je met mini-gewoontegedrag dat je makkelijk in je routine kan inpassen. Door kleine acties te koppelen aan bestaande gewoontes en successen te vieren, bouw je moeiteloos positieve gedragingen op die op lange termijn impact hebben. Deze bestaande gewoontes noemt hij een trigger, dat word je anker om een nieuwe gewoonte aan te koppelen. Daarbij adviseert hij om vooral klein te beginnen, zodat je relatief makkelijk succesvol bent. Dit gevoel van succes geeft je de energie om door te pakken en zo breid je het nieuwe gedrag uit tot een gewoonte.

Laten we onderzoeken hoe we dit principe kunnen toepassen op sterk teamwerk bij het ontwikkelen van de 6 kerngewoontes van sterk teamwerk.

Kerngewoonte 1: Weet waar je als team mee bezig bent en waarom

Heldere gedeelde doelen geven richting, energie en motivatie. Teamleden die weten hoe hun werk bijdraagt aan het grotere geheel en hoe dit past bij hun drijfveren, werken effectiever en met meer betrokkenheid samen.

Hoe kan je deze gewoonte inbouwen als team?

• Een voorbeeld van zo klein mogelijk teamgedrag, is elk teamoverleg beginnen met een korte reflectie op de teamdoelen: waar gaan we voor en wat maakt dat belangrijk? Begin klein, dus laat eerst elk overleg een ander teamlid antwoord geven.
• Elk overleg begint met iemand die de aftrap doet. Gebruik dit als trigger. Nadat de teamleider, voorzitter of iemand anders de vergadering geopend heeft, geeft deze de beurt aan een collega om de doelvraag te beantwoorden.
• Om dit teamgedrag te verankeren, vier je samen dat het gelukt is door bijvoorbeeld even te trommelen op de tafel. Waarna de vergadering kan beginnen.

Kerngewoonte 2: Bouw als team aan vertrouwen en vrijmoedigheid

Een succesvol team begint met een veilige werkomgeving. Psychologische veiligheid – het gevoel dat je vrijuit je ideeën, zorgen en fouten kunt delen – is essentieel voor sterke samenwerking en groei.

Hoe kan je deze gewoonte inbouwen als team?

• Een klein stapje richting deze kerngewoonte kan bijvoorbeeld zijn om elke vergadering te starten met een check-in ronde: vraag elk teamlid bijvoorbeeld om één ding te noemen dat je vandaag energie geeft (of kost), zonder op elkaar te reageren. Hiermee creëer je direct openheid met elkaar en door niet op elkaar te reageren, maar enkel te luisteren, voorkom je dat het te lang duurt.
• Een triggermoment kan zijn, om deze ronde direct na de aftrap te starten. Zodra iemand het overleg heeft geopend (en een teamlid de doelvraag heeft beantwoord), maak je als team een rondje langs de leden om in te checken.
• Volhouden van dit gewoontegedrag wordt makkelijker wanneer je obstakels uit de weg ruimt. Werkt een incheck vraag niet meer zo goed? Zeg dan dat deze je energie kost en doe een voorstel voor een andere vraag om zo de gewoonte levend te houden.

Kerngewoonte 3: Deel als team het leiderschap

Iedereen in een team draagt verantwoordelijkheid voor de gezamenlijke doelen. Sterke teamspelers voelen eigenaarschap voor het slagen van de samenwerking en weten welke rol ze hierbij kunnen vervullen.

Hoe kan je deze gewoonte inbouwen als team?

• Experimenteren met vergaderrollen is een eerste laagdrempelige manier om collectief leiderschap te stimuleren in het team: in plaats van alle verantwoordelijkheid bij een teamleider of voorzitter te laten, kan je bijvoorbeeld rouleren met de rol van ‘samenvatter’. Iemand die de essentie van een besproken punt in één zin samenvat en zo het team helpt om te checken of iedereen het begrepen heeft en klaar is voor het vervolg.
• Meestal komen bij een overleg meerdere agendapunten aan bod, dus daar kan je dit gewoontegedrag aan ophangen. Spreek af dat na elk punt eerst iemand de samenvattende zin uitspreekt, voordat het overleg verder gaat.
• Lukt het met elkaar deze rol succesvol in te vullen? Denk dan eens na over het uitbreiden van het aantal vergaderrollen. Zo kan een ander teamlid bijvoorbeeld na elk punt de voortgang of de energie in het team checken. Na verloop van tijd voelt het delen van de verantwoordelijkheden gewoon in het team.

Volgende keer meer…

Kleine, concrete gedragingen kunnen op termijn een groot verschil maken in hoe een team samenwerkt, leert en zich ontwikkelt. In de volgende nieuwsbrief delen we de resterende drie kerngewoontes, zodat jullie als team nog meer handvatten hebben om samen verder te bouwen. Welke van deze eerste gewoontes spreekt jullie het meest aan om mee te starten? En hoe wil je als team succes vieren wanneer het is gelukt? Mooie vragen om in de tussentijd bij stil te staan.

Heb je behoefte om een keer te sparren over het ontwikkelen van nieuwe gewoontes als team? Onze teamcoaches staan vrijblijvend voor je klaar.

Gelijk door naar deel 2? Lees hier meer over kerngewoonte 4,5 en 6.