binnenkort met pensioen? blijf jezelf prikkelen
Door MARJOLEIN SCHIPPER
29 augustus 2019 in GEZONDHEID De Telegraaf
De een telt de dagen af, de ander is doodsbang voor die onafzienbare hoeveelheid vrije tijd. Het pensioen: vrijwel dagelijks in het nieuws, maar zelden gaat het over de emotionele impact. Trainster Jacqueline Hovius: “Nederlanders zijn een bezig volkje. Terwijl juist verveling kan inspireren.”
Pensioen, een levensfase vol met nieuwe mogelijkheden. Kom uit je comfortzone.
Veel gepensioneerden in spe hebben helemaal niet genoeg van hun dagelijkse werk. Waar ze wél zat van zijn: weerkerende reorganisaties, functioneringsgesprekken, eindeloos vergaderen en het bombardement aan cursussen ’om maar bij te blijven’. “Dat maakt dat veel werknemers uiteindelijk heel opgelucht zijn dat ze de deur achter zich dicht kunnen trekken”, weet Jacqueline Hovius. Zij geeft bij het Bergense trainingsbureau Loof op verzoek van werkgevers het traject ’Pensioen in Zicht’. Daarbij gaat het nadrukkelijk niet om het invullen van de vrije tijd straks, maar vooral om het maken van bewuste keuzes in die nieuwe periode. “Werkenden hebben geen ervaring met gepensioneerd zijn. Hoogstens hebben ze eraan geroken tijdens een vakantie of wordt afgegaan op verhalen van anderen. Maar er gaat echt veel veranderen als je straks niet meer in het 9 tot 5- of 6 tot 3-harnas zit. Je hoeft je in Nederland nooit te vervelen.” Tijdens de training wordt eerst teruggekeken op het werkzame leven. Hovius: “Wat heeft het je gebracht maar ook: wat heeft het je gekost? Heel veel vrije tijd, want veel werknemers zijn ook buiten kantoortijd nog bezig met hun werk.” Straks wacht de periode van het ’niet meer moeten’. Het is volgens Hovius goed vooraf na te denken over de te maken keuzes. De een wil het sociale netwerk uitbreiden, meer aandacht voor familie en vrienden. De ander wil dat netwerk juist verkleinen: meer tijd voor zichzelf. “Sommigen zien er tegenop. Hoe moeten ze die enorme bak aan vrije tijd gaan invullen? Maar je hoeft je in Nederland nooit te vervelen. Er is zo ontzettend veel vrijwilligerswerk dat je elke dag aan de slag kunt. Niet betaald, wel erkenning.” Jacqueline Hovius geeft pensioentrainingen.
“Probeer eens iets heel anders.” Toch is ook dat een valkuil. Jezelf uit angst voor verveling opnieuw in een 9 tot 5-harnas hijsen. Gevaar is dat die nieuwe dagelijkse bezigheden al snel een sleur worden. Jacqueline Hovius geeft aan dat het vooral belangrijk is jezelf te blijven prikkelen als je straks achter de orchideeën zit. Want de huidige pensioengangers hebben geen geraniums meer voor de ramen staan”. Prikkelen in die zin van: kom uit je comfortzone, probeer eens iets heel anders. Ik sprak onlangs een echtpaar dat is gaan werken bij een campingorganisatie. Van april tot oktober zitten ze in het buitenland om hand- en spandiensten te verrichten. Anderen gaan studeren bij de HOVO, Hoger Onderwijs Voor Ouderen.” Maar ook verveling kan heilzaam zijn. “Wij Nederlanders zijn een bezig volkje. Nietsdoen is uit den boze. In tegenstelling tot het zuiden, waar ze ’s middags lekker een siësta houden. Een dag lekker niets doen kan ook heel fijn zijn.” En ter geruststelling van pré-pensioeners: bijna iedere deelnemer die Hovius na enige tijd weer spreekt is uitermate tevreden over de nieuwe levensfase. Single? Neem een hond! Vooral voor singles kan het vooruitzicht straks elke dag alleen thuis te zitten angstig zijn. Volgens trainster Jacqueline Hovius zijn er genoeg manieren om dat op te lossen. “Maar de actie zit bij jouzelf. Ik ben zelf ook single en ga over een paar jaar met pensioen: dan neem ik weer een hond zodat ik er automatisch meer op uit moet.” Samen thuis… Was het vroeger de mannelijke werknemer die met pensioen ging en thuiskwam bij moeder de vrouw, tegenwoordig gaan mannen vaak al enige tijd vóór hun vrouw met pensioen. Hij is gewend thuis zijn eigen domein te hebben wat voor strubbelingen kan zorgen. Blijf in gesprek en onderneem ook activiteiten apart in plaats van alles samen, zo luidt het advies.