Haal als OR meer uit het artikel 24 overleg

In artikel 24 van de WOR staat beschreven dat OR en bestuurder minimaal twee keer per jaar de algemene gang van zaken bespreken met elkaar. In de volksmond wordt dit dan ook wel het ‘artikel 24 overleg’ genoemd. Wat houdt dit overleg precies in en hoe kun je er als OR meer strategisch gebruik van maken?

Het artikel 24 overleg

Volgens de WOR (art 24) dienen OR en bestuurder minimaal 2x per jaar overleg te voeren met elkaar. Naast deze verplichting geeft dit wetsartikel ook aan wat de bedoeling is van dat overleg.  Het idee is dat de bestuurder informatie geeft over de besluiten die hij in voorbereiding heeft die vallen onder het advies- en instemmingsrecht. Daarbij worden afspraken gemaakt wanneer en op welke wijze de ondernemingsraad in de besluitvorming wordt betrokken. Een belangrijk strategisch moment dus voor de OR! Een goed artikel 24 overleg voorkomt verrassingen en zorgt voor heldere verwachtingen en procesafspraken tussen bestuurder en OR.

Dat is mooi gezegd maar in de praktijk toch vaak lastig. Hoe voorkom je dat je artikel 24 overleg een ‘one man slide show’ wordt van je bestuurder? We geven je in dit artikel zes tips om je artikel 24 overleg naar een hoger plan te tillen.

Tip 1: Nodig een lid van de RvC of Raad van Toezicht uit

In artikel 24 staat beschreven dat een vertegenwoordiger van de raad van commissarissen (of de raad van toezicht) verplicht is dit overleg bij te wonen. Regelmatig komt het voor dat de OR geen gebruik maakt van deze mogelijkheid terwijl dit zeker van toegevoegde waarde kan zijn. Commissarissen zijn betrokken bij de organisatie en staan tegelijkertijd op wat meer afstand van de dagelijkse bedrijfsvoering. In het overleg dwingt dat dus al bijna als vanzelf tot een meer strategisch perspectief. Je bekijkt de zaken van een wat grotere afstand. Het artikel 24 overleg is daarmee een moment om even uit te zoomen en om met een helikopterview naar de organisatie te kijken. De aanwezigheid van een of meer commissarissen kan daarbij helpen. Daarnaast is het voor de commissarissen ook nuttig om de kennis te nemen van alles wat wordt gedeeld tijdens dit overleg. Het helpt hen ook in de toezichthoudende taak.

Tip 2: Bepaal proactief de agenda

Bedenk als OR vooraf wat voor jullie belangrijk is en wat je graag zou willen weten. Zet dit dan vervolgens op de agenda zodat je bestuurder zich hier op kan voorbereiden. Maar niet alleen de bestuurder, ook de OR zelf kan zich voorbereiden op het overleg. Stukken lezen, informatie opvragen en vragen formuleren helpen je om meer regie te hebben op het overleg. Op die manier wordt het overleg waarschijnlijk ook veel meer een dialoog in plaats van een monoloog van je bestuurder.

Een aantal standaard onderwerpen voor dit overleg vind je terug in art 31 van de WOR. Daar staan enkele zaken genoemd die de bestuurder jaarlijks met de OR dient te bespreken. Denk hierbij aan bijvoorbeeld financiële informatie. Dat gaat dan om de jaarrekening maar ook om bijvoorbeeld de begroting voor het komende jaar. Een ander interessant onderwerp is de sociale informatie. Te denken valt hierbij aan informatie over het ziekteverzuim, het aantal vacatures, uitzendkrachten, verloop, enz.

teamontwikkeling, teamtraining

Verder is het raadzaam om je bestuurder te vragen of hij een beeld kan schetsen van bijvoorbeeld de te verwachten marktontwikkelingen. Wat zijn de verwachtingen over de omzet? En de concurrentie? Enz enz. Dit soort informatie helpt je om een globaal beeld te krijgen bij de context waarin de organisatie opereert. Het zullen geen zaken zijn waar je als OR direct iets mee moet. Maar het helpt je om goed te snappen in welke omstandigheden de organisatie zich begeeft. Dit algemene beeld helpt op een later moment als de OR zich een mening moet vormen over een bepaald voorgenomen besluit.

Tip 3: Kom niet alleen halen maar ook brengen

Als OR word je een interessante gesprekspartner als je niet alleen maar informatie komt halen maar als je zelf ook wat te brengen hebt. Het bespreken van de algemene gang van zaken hoeft natuurlijk niet alleen maar te gebeuren vanuit het perspectief van de bestuurder. Ook de OR kan vanuit zijn perspectief een terugblik geven op het afgelopen half jaar. Je zou daar eventueel nog een aparte achterbanraadpleging voor kunnen doen. Signalen die jullie de afgelopen periode hebben gekregen en zelf hebben opgevangen kun je tijdens het overleg bespreken met de bestuurder. De OR kan op die manier iets bespreekbaar maken van het onderbuikgevoel in de organisatie, zaken die leven maar vaak buiten het zicht van de directie. Dit is ook interessante informatie voor de leden van de raad van commissarissen of raad van toezicht die aanwezig zijn.

Tip 4: Gebruik creatieve werkvormen

Een succesvol artikel 24 overleg is een overleg waar dialoog plaats vindt. Waar ideeën worden uitgewisseld en interactie is tussen alle aanwezigen. De traditionele manier van zitten rondom een vergadertafel is daarbij meestal niet echt helpend. Neem als OR eens het voortouw door zelf een deel van het overleg te organiseren en daarbij gebruik te maken van wat ‘creatieve’ werkvormen. Dat hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Je kunt bijvoorbeeld in kleine groepjes even uiteen gaan om over een onderwerp door te praten. Je kunt een aantal stellingen voorbereiden en deze gebruiken als opstapje voor verder gesprek. Je kunt met elkaar tijd nemen om te brainstormen. Het internet staat vol met allerlei creatieve manier om zoiets vorm te geven. Dit soort alternatieve vormen helpen om op een speelse manier met elkaar in gesprek te zijn.

Tip 5: Maak het concreet

Een belangrijk aspect van het artikel 24 overleg is het bespreken van de betrokkenheid van de OR bij advies- en instemmingsplichtige besluiten. Hierin zijn verschillende scenario’s mogelijk. Bij sommige besluiten zal de bestuurder de OR voortijdig informeren waarna het besluit verder  uitgewerkt wordt. Wanneer er vervolgens een concreet voorgenomen besluit ligt, dan wordt de OR weer aangehaakt. In andere gevallen wil je als ondernemingsraad wat meer betrokkenheid. Wil je gaandeweg het proces op de hoogte worden gehouden. Of juist zelf actief meedenken en input leveren.

Loof training en advies

Het is belangrijk om de verwachtingen over de betrokkenheid van de OR bij zo’n besluit helder te bespreken met elkaar. Wanneer de verwachtingen helder zijn is het goed om heldere afspraken met elkaar te maken. In sommige organisaties is men gewend om het artikel 24 overleg te zien als een ‘benen op tafel gesprek’. Een informele setting waarbij geen notulen worden gemaakt. Dit is helpend omdat men zich dan vrijer voelt om informatie te delen en proefballonnetjes op te laten. Wanneer je artikel 24 overleg het karakter heeft van ‘benen op tafel’, wees er dan scherp op dat gemaakte proces afspraken wél worden vastgelegd.

Tip 6: Bespreek je plannen met de bestuurder

Dit is wellicht een open deur maar kan in al het enthousiasme soms toch vergeten worden. Wat ons betreft is een artikel 24 overleg tweerichtingsverkeer. Zowel bestuurder als OR leveren een actieve bijdrage en voelen zich verantwoordelijk voor een succesvol overleg. Het is daarom des te belangrijker dat wanneer je plannen hebt om de zaken eens anders aan te pakken, dat je bestuurder daar ook achter staat. Het vraagt immers ook iets van hem of haar.

Bonustip: Loof helpt je graag op weg

De trainers van Loof begeleiden regelmatig gezamenlijke sessies van bestuurders met OR-en. Een frisse blik van buiten leidt vaak tot nieuwe inzichten en verrassende gesprekken. In de rol van facilitator begeleiden we de dialoog tussen OR en bestuurder en zetten we passende interactieve werkvormen in. Benieuwd wat we voor jouw OR kunnen betekenen? Neem vrijblijvend contact op.

delen:

Nog meer blogs bekijken?

Loof blogt regelmatig over medezeggenschap. Uitleg, inspiratie en handige tips op relevante thema’s. Hier vind je al onze blogs over medezeggenschap.

Erik Riet Loof training en advies

Blijf op de hoogte

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang elke maand artikelen met tips en adviezen, onze nieuwste blogs, aankondigingen voor webinars of de nieuwste podcast.

Ik wil graag maandelijks inspiratie en informatie over de volgende onderwerpen: