escaleren voordat je naar de rechter stapt

Het zal je maar gebeuren. Tijdens een vergadering met de bestuurder word je als ondernemingsraad overvallen met een vervelende boodschap. Het gaat niet goed met de financiële situatie van de organisatie. Er zijn wat tegenvallers. Om te voorkomen dat de organisatie moet reorganiseren, willen ze binnen een specifieke afdeling vragen of er een aantal mensen vrijwillig wil vertrekken. Maar, uiteraard met een vaststellingsovereenkomst. Dat vrijwillige klinkt jullie als ondernemingsraad aantrekkelijk in de oren en alles beter dan gedwongen ontslagen.

Tot jullie verbazing is in het bericht naar de medewerkers weinig overgebleven van de vrijwilligheid. De boodschap is recht door zee. Als er geen mensen gevonden worden voor vrijwillig vertrek, dan wordt een ontslagvergunning aangevraagd bij het UWV. Wat nou vrijwilligheid?

Met deze boodschap werd ons gevraagd mee te kijken.

Tijdens het gesprek met de ondernemingsraad werd duidelijk dat de organisatie al bezig was met het uitvoeren van een organisatiewijziging. Het knelpunt leek financieel. Maar er was geen adviesaanvraag, dus echt helder was het niet. Het gebruikmaken van vaststellingovereenkomsten is een maatregel om de gevolgen voor de medewerkers zo goed mogelijk te beheersen. Hier zou dus een adviesaanvraag ingediend moeten worden. Hoe hebben we het aangepakt?

Ga nogmaals met de bestuurder en HR om tafel

De eerste escalatiestap is dan om met bestuurder en HR het gesprek aan te gaan. Onderbouw duidelijk:

• waarom het hier om adviesrecht gaat;
• dat ze moeten stoppen met de uitvoering van dit voorgenomen besluit;
• en dat de organisatie met een officiële adviesaanvraag langs de ondernemingsraad moet gaan.

Dit is je eerste en makkelijkste escalatiemogelijkheid.

Zo gezegd zo gedaan. En dus ging de ondernemingsraad het gesprek in. Echter de boodschap van bestuur was helder.

“Jullie hebben al akkoord gegeven, de gesprekken met medewerkers vinden al plaats en we kunnen nu niet meer terug.”

Pech gehad dus!

Of toch niet?

Welke opties heb je als ondernemingsraad nu nog om te escaleren? Gelijk maar juridische stappen ondernemen, de handdoek in de ring gooien of zijn er nog andere opties? In deze casus hebben we er voor gekozen dat Loof als adviseur een formeel schrijven opstelde. In dat schrijven wordt aangegeven dat:

• hetgeen plaatsvindt onder adviesrecht valt;
• dat de verantwoordelijkheid voor een goed medezeggenschapstraject bij de bestuurder ligt;
• en welke opties de ondernemingsraad rest.

Die opties variëren van nog één keer in een gesprek ervoor zorgen dat je invloed krijgt, escaleren richting raad van commissarissen of escaleren met een jurist.

Het schrijven van deze brief, die dan doorgestuurd wordt naar de bestuurder, is natuurlijk de escalatie mogelijkheid zonder gelijk juridische stappen te ondernemen. Op deze wijze voer je de druk op bij de bestuurder. Je geeft aan dat naast de optie het adviestraject doorlopen er andere, minder fijne, opties staan.

Al met al gaf deze interventie het gewenste resultaat. Het proces en gesprekken met medewerkers werden gepauzeerd en de ondernemingsraad kreeg weer een formele rol.