Ongewone huiselijke taferelen op het werk
We zijn gewend geraakt aan werken in de huiselijke omgeving. Andersom is minder normaal.
We zijn gewend geraakt aan werken in de huiselijke omgeving. Andersom is minder normaal. Wat gebeurt er als je thuis bent op je werk? Thuiskomen op kantoor.. Ga eens compleet aan het werk.
Thuis is de basis waar je je oplaadt om weer fris aan het werk te gaan. In vergelijking met veel werkplekken is dit een wonderlijke wereld. Je rust, eet, speelt, bent druk bezig, lacht, zit, werkt, leest en lummelt thuis. Er zijn dieren, kinderen, planten. Je hebt lief en maakt ruzie. Thuis is de plek waar je meer dan ook jezelf kunt zijn. Hoe anders is dat voor veel mensen op het werk. Veel mensen laten een deel van zichzelf thuis als ze weer naar het werk gaan. Soms bijna letterlijk.
De gestoorde professor
Er is een inmiddels beroemd filmpje waarbij de BBC een professor in zijn kantoor aan huis live interviewt via Skype. Plots komen zijn kleine kinderen binnen. Paniek! Iets privés in een werkcontext! Zijn vrouw komt binnenstormen om de situatie te redden. De professor voelt zich gestoord, gegeneerd en excuseert zich. Dat bleek niet nodig. Kijkers reageren juist positief en zonder leedvermaak. Ze zijn geraakt door de menselijkheid en herkennen zich. In een volgend uitzending wordt het hele gezin zelfs nog voor de camera gehaald om erover te vertellen. Inmiddels hebben meer dan 23 miljoen mensen het filmpje bekeken.
De scheiding
De scheiding tussen je werk en je privé is iets relatief nieuws. Tot anderhalve eeuw geleden vond werk vooral in en om huis plaats. Denk aan het ploegen van akkers, het spinnen van wol of ander handwerk. Werk en persoon vielen meestal samen. Dit veranderde toen de wetenschap zich met productie begon te bemoeien. Ingenieurs ontwierpen fabrieken om mensen een plek te geven in de productielijn. Vaardigheden werden in machines vertaald. Efficiency werd de heilige graal. Mensen werkten vaak in een sterk hiërarchische omgeving. De mens als machine. Tegenwoordig is de (werk)wereld juist onvoorspelbaar. Er is vraag naar bevlogen medewerkers die tijdens hun loopbaan verschillende vaardigheden ontwikkelen. Maar nog steeds zetten mensen hun professionele masker op, handig om een werkdag aan te kunnen.
Completer aan het werk
Er is een filmpje over het hoofdkantoor van ING dat is ingericht voor het zogeheten ‘agile’ werken. Met een café, waar je ‘met je collega’s een kopje koffie kan drinken – net als thuis!’ Wat gekunsteld, maar wel opvallend. We vinden het normaal dat een werkomgeving vooral ingericht is op efficiëntie en productie. Het lijkt al snel ongepast om meer informele huiselijke taferelen te introduceren. Maar hoe zou het zijn als we onze collega’s vaker bekeken door een andere bril. Als moeder, partner, zoon, voetballer, muzikant. Maakt dat niet milder? De sfeer beter? Hieronder voorbeelden van huiselijke praktijken die in sommige organisaties al voorkomen.
De rol van de OR
Ondernemingsraden moeten stimuleren dat collega’s in een gezonde en veilige omgeving aan het werk gaan. Het is één van de speciale taken voor een OR, genoemd in artikel 28 van de WOR. Verder zijn allerlei regelingen van arbeidsomstandigheden pas geldig als de OR er zijn fiat aan heeft gegeven (artikel 27-d). Naast advies of instemming verlenen, kan de or via het initiatiefrecht met een eigen voorstel komen. De bestuurder moet daar inhoudelijk op reageren. Een goede kans om in de organisatie het gesprek op gang te brengen. Kortom, er is genoeg mogelijk. En waarom niet? De roep om menselijkheid, bezieling en creativiteit op het werk is groter dan ooit.
Tips
Verschillende mensen, verschillende wensen. Probeer als or niet alles dicht te regelen onder het mom van gelijke monniken gelijke kappen. Zoek collega’s die er zelf mee willen starten. Schep daar ruimte voor. Begin met experimenten. Evalueer. Het kan behoorlijk spannend zijn om meer van jezelf te laten zien op je werk. Je twijfelt of je collega’s je wel accepteren en verwacht kritiek. Dit is de veiligheidsparadox: om een veiligere werkomgeving te schappen, moet je meer van jezelf laten zien en dat voelt soms onveilig. ‘Honden, kinderen, muziek, leiden die niet af?’ Logische reactie. Probeer het eens. Thuiskomen op kantoor. En het werkende leven draait om aandacht, net als thuis. Zorg daarom ervoor dat je je goed kunt concentreren.